Republika Srpska danas obilježava 9. januar, Dan RS, koji je Ustavni sud Bosne i Hercegovine proglasio neustavnim.
Program obilježavanja Dana RS
Predsjednica Republike Srpske Željka Cvijanović rekla je da je proslava ove godine prilagođena epidemiološkoj situaciji, a svečani defile, kako je odlučeno na Organizacionom odboru, pomjeren je za 28. jun ove godine.
Ovogodišnje obilježavanje Dana Republike počinje Svetom arhijerejskom liturgijom u Hramu Hrista Spasitelja u Banjaluci.
U okviru obilježavanja u Banjaluci će biti dodijeljena odlikovanja zaslužnim institucijama i pojedincima, a predviđeni su i muzički defile Policijskog orkestra, te svečana akademija.
Cvijanović je rekla da će ove godine povodom Dana RS biti odlikovan sektor zdravstva, kao i institucije i ustanove u oblasti zdravstva, jer su svi zajedno podnijeli ogroman teret u borbi protiv koronavirusa.
Dodjela odlikovanja zakazana je u 13.30 časova u Palati Republike Srpske, najavljeno je iz Kabineta predsjednice RS.
U 14.00 časova predviđen je muzički defile – koncert Policijskog orkestra MUP-a Republike Srpske na relaciji Narodno pozorište Republike Srpske-Palata Republike-Trg Krajine.
Datum obilježavanja proglašen neustavnim
Ustavni sud BiH je 26. novembra 2015. godine utvrdio da je 9. januar kao dan RS neustavan.
Ustavni sud je odlukom iz 2015. godine osporio 9. januar kao datum, a ne obilježavanje dana RS kao praznika.
Komisija za provođenje referenduma je 25. septembra 2016. godine provela referendum o 9. januaru, iako je Ustavni sud BiH zabranio njegovo održavanje i zatim poništio rezultate izjašnjavanja građana.
Ubrzo NSRS iz Zakona o praznicima izbacila je Zakon o Danu RS-a i usvojila ga kao poseban sekularni praznik. Zahtjev za ocjenu ustavnosti tog zakona podnijeli su delegati Bošnjaka i Hrvata u Vijeću naroda RS.
Ustavni sud BiH je i 29. marta 2019. godine ponovo proglasio 9. januar neustavnim, odnosno poništio dio člana Zakona o Danu Republike Srpske koji glasi “na osnovu potvrđene volje građana Republike Srpske, 9. januar se utvrđuje kao Dan Republike“.
Osporena odredba glasi:
„Na temelju potvrđene volje građana Republike Srpske 9. januar se utvrđuje kao Dan Republike“, nije u skladu sa članom I/2. Ustava Bosne i Hercegovine, članom II/4. Ustava Bosne i Hercegovine u vezi sa članom 1.1. i članom 2.a) i c) Međunarodne konvencije o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije i članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda te članom VI/5. Ustava Bosne i Hercegovine. Osporena odredba je ukinuta i određeno je da prestaje važiti narednog dana od dana objavljivanja odluke u Službenom glasniku Bosne i Hercegovine.”
Izvor:BHRT
